Bij het stopzetten van een maatschap in België komt heel wat kijken. Gelukkig laat de wet sinds enkele jaren toe dat de ontbinding en vereffening van een maatschap in één notariële akte kan worden geregeld. Dat versnelt het proces aanzienlijk, maar enkel als aan bepaalde voorwaarden is voldaan.
In dit blogartikel leggen we uit hoe dit precies werkt, welke stappen u moet volgen, en waarop u zeker moet letten.
Wat is een maatschap precies?
Een maatschap is een eenvoudige en flexibele vennootschapsvorm zonder rechtspersoonlijkheid. Ze wordt vaak gebruikt door vrije beroepers of familieleden voor het beheer van gezamenlijk vermogen. Een maatschap wordt opgericht bij onderhandse of authentieke akte en is fiscaal transparant: de winsten worden belast bij de vennoten, niet bij de maatschap zelf.
Wat houdt ontbinding en vereffening in één akte in?
De klassieke procedure bij het stopzetten van een maatschap bestaat uit twee fasen:
- Ontbinding: de beslissing om de vennootschap te beëindigen.
- Vereffening: het afwikkelen van de schulden en verdelen van het resterende vermogen.
Deze stappen kunnen, indien aan de wettelijke voorwaarden is voldaan, in één en dezelfde akte worden opgenomen. Dit noemt men ontbinding en vereffening in één akte.
Wanneer kan het in één akte?
De vereenvoudigde procedure is enkel mogelijk als:
- Er geen schulden meer zijn tegenover derden.
- Alle vennoten akkoord gaan met de ontbinding en de verdeling van het vermogen.
- Er geen gerechtelijke procedures lopen tegen de maatschap.
Als aan deze voorwaarden voldaan is, kan men in één beweging de maatschap ontbinden en vereffenen.
Praktische stappen
- Voorbereiding: controleer of er openstaande schulden of lopende contracten zijn.
- Beslissing: de vennoten nemen een unanieme beslissing tot ontbinding en vereffening.
- Akte: stel een akte op waarin alle vereiste informatie staat (balans, verdeling van activa, enz.).
- Publicatie: de akte wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en doorgegeven aan de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO).
Voordelen van ontbinding en vereffening in één akte
- Tijdsbesparing: het hele proces is sneller afgerond.
- Lagere kosten: slechts één akte nodig.
- Minder administratie: geen aparte vereffeningsperiode of extra boekhoudkundige verplichtingen.
Belangrijke aandachtspunten
- Eens ontbonden is definitief: de maatschap kan niet meer worden heropgestart.
- Fiscaal gevolg: de verdeling van het vermogen kan fiscale implicaties hebben voor de vennoten.
- Bewijs van schuldvoldoening: het is aan te raden te kunnen aantonen dat er geen schulden meer zijn (bijv. via kwijtschriften).
Voorbeeld uit de praktijk
Een familie beheert een gezamenlijk beleggingsportefeuille via een eenvoudige maatschap. Na het overlijden van de ouders beslissen de kinderen om de maatschap stop te zetten. Er zijn geen schulden en alle betrokkenen zijn akkoord. Ze laten de maatschap in één akte ontbinden en vereffenen, waardoor ze binnen enkele weken alles administratief kunnen afronden.
Vergelijking: klassieke procedure vs. in één akte
| Kenmerk | Klassieke procedure | In één akte |
|---|---|---|
| Aantal notariële aktes | Twee | Één |
| Tijdsduur | Enkele maanden | Enkele weken |
| Kosten | Hoger | Lager |
| Toegankelijkheid | Complexer | Alleen bij unanimiteit en geen schulden |
FAQ – Veelgestelde vragen
Is een notaris verplicht bij de ontbinding van een maatschap?
Neen, enkel bij een maatschap met authentieke oprichtingsakte.
Moet ik boekhouding voeren tot het einde?
Ja, een correcte afsluitende boekhouding of staat van activa en passiva is nodig voor de ontbinding.
Wat als er toch schulden zijn?
Dan is ontbinding en vereffening in één akte niet mogelijk. U moet de klassieke procedure volgen.
Hoe lang duurt het hele proces?
Bij ontbinding in één akte: gemiddeld 2 tot 4 weken. Klassiek: 2 tot 6 maanden.
Kan een maatschap heropgericht worden?
Ja, maar enkel via een nieuwe oprichting; de oorspronkelijke entiteit is definitief beëindigd.
Conclusie
De ontbinding en vereffening van een maatschap in één akte is een efficiënte manier om een samenwerking netjes af te ronden, mits aan alle voorwaarden is voldaan. Overleg steeds met een notaris om te verzekeren dat de procedure correct wordt gevolgd en dat alle wettelijke en fiscale verplichtingen vervuld zijn.
